×

اطلاعات "Enter"فشار دادن

  • تاریخ انتشار : 1398/11/15 - 10:06
  • بازدید : 255
  • تعداد بازدید : 17
  • زمان مطالعه : 2 دقیقه
از افسانه پرومتئوس تا سلول های بنیادی

دکتر فریبا قربانی پژوهشگر مرکز تحقیقات بیماریهای نای

سلول های بنیادی جنینی از توده داخلی بلاستوسیت در مراحل اولیه رشد جنینی مشتق می شود و سلول های بنیادی بالغ نیز در انواع بافت های تکامل یافته وجود دارد.

در افسانه ها آمده زئوس پرومتئوس را به تخته سنگی زنجیر می کند و عقابی را مامور می کند تا پاره های جگر او را هر روز بخورد؛ اما سلول های کبد پرومتئوس قادر به ترمیم و بازسازی کبد او بودند. این داستان سمبلیک نمونه ای از عملکرد سلول های بنیادی است که قادر به تکثیر و تمایز می باشند. سلول های بنیادی، سلول های غیر اختصاصی با قابلیت رشد و تقسیم شدن مجدد و تغییر و تمایز به انواع مختلفی از سلول های اختصاصی هستند.

در پستانداران دو نوع سلول بنیادی شامل: 1- سلول های بنیادی جنینی  2- سلول های بنیادی با لغغ وجود دارد.

سلول های بنیادی جنینی از توده داخلی بلاستوسیت در مراحل اولیه رشد جنینی مشتق می شود و سلول های بنیادی بالغ نیز در انواع بافت های تکامل یافته وجود دارد. سلول های بنیادی جنینی در مرحله ای که رویان 4 یا 8 سلول دارد پتانسیل تولید جفت، پرده های آمنیون و همه ی انواع بافت ها را دارند و به سلول های " همه توان " معروف هستند. برخی سلول های بنیادی که از بند ناف یا مراحل بعدی رشد جنین مربوط به لایه های اکتودرم، مزودرم و آندودرم به دست می آید سلول های بنیادی پرتوان هستند که می توانند سلول های چندین بافت را تامین کنند. سلول های پرتوان در درمان برخی بیماری ها همواره دغدغه تیم درمان بوده است. راه هایی برای القاء خاصیت پرتوانی در سلول های بالغ وجود دارد که در این خصوص جایزه ی نوبل سال 2012 به دو دانشمند تعلق گرفت. در بیماری پارکینسون، دیابت تیپ یک، آلزایمر، بیماری های کبدی و ریوی و بسیاری بیماری های دیگر به عنوان یک خط درمانی به سلول درمانی نیز توجه می شود و تحقیقات در این حوزه همچنان ادانه دارد.

سلول های بنیادی چند توان در مغز استخوان افراد بالغ تحت عنوان سلول های بنیادی مزانشیمی وجود دارد که توانایی تمایز به غضروف؛ استخوان؛ عضله؛ تاندون؛ لیگامان و چربی را دارند.حتی شواهدی وجود د ارد که در بین این سلول های مزانشیبمی سلول های پرتوان هم ممکن است وجود داشته باشند.

علاوه بر سلول های بنیادی چند توان اشاره شدهدر افراد بالغ؛ سلول های بنیادی در بافت کبد؛ دستگاه گوارش؛ استخوان؛ غضروف؛ بافت عصبی پوست و مو و پانکراس و چشم وجود دارد که این سلول ها قدرت تکثیر کمتر و تمایز بالاتری دارند.

استفاده از سلول های بنیادی با ملاحظات اخلاقی، اجتماعی و حقوقی همراه است که استفاده از آن ها را محدود می نماید ولی با توجه به اینکه استفاده از سلول های بنیادی فرد واکنش های ایمنی را به دنبال نخواهد داشت؛ دانشمندان علاقه ی زیادی به استفاده از سلول های بنیادی بالغ و سلول های پرتوان القاء شده دارند.

یاماناکا و جان گوردون 

  • گروه خبری : اخبار سایت
  • کد خبر : 88333
کلید واژه

تصویر

تنظیمات قالب